Actualisatie

 
Co-financiering maatschappelijke opgaven    € 1.400.000 N
In de begroting 2023 is rekening gehouden met bijdragen van Rijk en provincie voor de uitvoering van grote maatschappelijke ontwikkelopgaven. Evenals over 2022, wordt deze co-financiering naar verwachting in 2023 niet ontvangen. Enerzijds vanwege het niet realiseren van een regeling met de provincie over woningbouwversnelling. Deze specifieke afspraak ging uiteindelijk niet door, omdat de provincie de ontwikkelingen bij het Rijk wilde afwachten. Dit betekent dat de co-financieringsbijdrage vanuit de gemeentelijke reserve ook niet kan worden ingezet. Dit leidt tot een nadeel van in totaal € 0,5 miljoen. Daarnaast werd ook voor het landelijk gebied een bijdrage verwacht. Deze wordt in 2023 maar verwachting niet ontvangen vanwege vertraging in de besluitvorming op rijksniveau en zorgt voor een nadeel van € 0,9 miljoen. Gelet op onder andere de provinciale staten verkiezingen, landelijke verkiezingen en de ontwikkeling dat rijksbijdragen via complexe regelingen (SPUK) worden uitgekeerd, lijkt de onzekerheid over doorlooptijden van uitkeringen op korte termijn te blijven bestaan.

Het verwachte tekort laat de financiële afhankelijkheid en risico’s voor de gemeenten in de grote opgaven zien, aangezien de bijdragen vanuit hogere overheden gedeeltelijk nog zijn uitgebleven en bedragen bovendien nog onzeker zijn. Voor 2023 sturen we het uitvoeringsprogramma bij waar dat mogelijk is. Voor 2024 stellen we voor dit risico te verminderen door benodigde uitgaven voor de uitvoering van onze opgaven (m.n. capaciteit) te dekken vanuit de Algemene Middelen.De effecten hiervan zijn opgenomen in hoofdstuk 3 van deze begroting.

Facilitaire plannen woningbouw   € 566.000 N
In de programmarekening 2022 is een tekort gemeld op de ondersteuning van ruimtelijke plannen van particuliere initiatiefnemers. Al enige jaren worden we geconfronteerd met financiële tekorten. Kijkend naar de schaalsprong die Ede ondergaat, het integraal werken en de inzet op bewonersparticipatie, zien we een steeds grotere benodigde inzet op concrete producten, het voeren van omgevingsdialoog en toetsing van plannen van ontwikkelaars. Kosten van juridische procedures na vaststelling van het ruimtelijk besluit door de gemeenteraad nemen ook toe en zijn bovendien op basis van regelgeving niet verhaalbaar. Tegelijkertijd willen we de komende jaren als gemeente juist een actieve rol en verantwoordelijkheid blijven nemen in de woningbouwopgave en voeren we momenteel ca. 30 facilitaire projecten uit, waarin woningen, bedrijfslocaties en voorzieningen worden gerealiseerd.

Voor 2023 verwachten we een financieel tekort van € 566.000, met name volgend uit de projecten ENKA, Hulakker en Veldbies Ederveen. Aanvullende risico’s op kostenverhaal in lopende projecten bedragen circa € 0,3 miljoen. Dit betreft de onzekerheid op het verhalen van de kosten (uren) vanwege huidige onzekerheden in de projecten en eventueel te maken juridische kosten.
We stellen in de begroting voor de verwachte tekorten voor 2024 te dekken vanuit de Algemene Middelen. Een nadere toelichting is in hoofdstuk 3 van deze begroting opgenomen.

Omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen   € 350.000 N
Voor 2023 verwachten we een tekort op de uitvoering en ondersteuning bij omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen van circa € 350.000. Dit nadeel is gevolg van een toename van aanvragen met betrekking tot bestemmingsplannen aangezien de leges voor dit specifieke product niet kostendekkendheid zijn. Voor het geheel aan leges blijft kostendekkendheid het uitgangspunt.
Bij deze prognose maken we het voorbehoud dat het financiële resultaat afhankelijk is van het aantal aanvragen en daarmee moeilijk te voorspellen. Met de invoering van de omgevingswet wijzigt het proces rondom de aanvragen van vergunningen en zal deze ook veranderen qua opzet. De verwachting is dat dit efficiënter zal gaan verlopen waardoor de kosten en opbrengsten beter in evenwicht komen.

Actualisatie Grondbedrijf - MPG lite   € 829.000 N
We verwachten op dit moment een nadelig resultaat op de activiteiten in het grondbedrijf. Ten opzichte van de begroting wordt op basis van de actuele inzichten een nadeel van € 829.000 verwacht. De toelichting vindt u op hoofdlijnen in de paragraaf grondbeleid en meer in detail in het MPG lite 2023.
In het MPG Lite worden meerdere onzekerheden beschreven. Zo wordt een verdere verslechtering van de grondexploitatie WFC verwacht. De stikstofproblematiek, netwerk congestie en ook de gewijzigde economische omstandigheden leiden er toe dat er een herbezinning moet plaatsvinden of onder de huidige omstandigheden het plan voor de gebiedsontwikkeling binnen de huidige kaders kan worden uitgevoerd. De in de grondexploitatie ingerekende grondprijs voor het FID staat sterk onder druk als gevolg van de bouwkostenstijging en de hogere rente.
Voor het FID zullen scenario's worden uitgewerkt over hoe en wanneer het gebied op een goede en voortvarende wijze kan worden ontwikkeld. Rekening gehouden moet worden met een substantiële verdere verslechtering van het resultaat van € 5 tot € 10 miljoen in de jaarrekening van 2023 (volgend uit de geactualiseerde ramingen bij de volgende MPG 2024).