Met deze leeswijzer geven we een overzicht wat in welk hoofdstuk van de programmabegroting staat vermeld.
In het inleidend hoofdstuk , hoofdstuk 2, licht het college toe hoe zij tot deze programmabegroting is gekomen.
Alle belangrijke wijzigingen ten opzichte van de Programmabegroting 2023-2026 en de Voorjaarsbrief 2024-2027 zijn opgenomen in hoofdstuk 3 . Per begrotingsprogramma is in dit hoofdstuk in een tabel aangegeven waar meer en minder geld aan wordt uitgegeven in de jaren 2024 tot en met 2027. In totaal gaat het in deze begroting om ruim € 42 miljoen aan wijzigingen over vier jaar. Al deze posten worden vervolgens kort toegelicht. Wijzigingen voor het jaar 2023 zijn opgenomen in hoofdstuk 6 Actualisatie.
Deze programmabegroting bestaat uit acht deelprogramma’s. In hoofdstuk 4 zijn hiervoor de programmaplannen opgenomen. Voor elk van de acht begrotingsprogramma’s is aangegeven wat het doel is en welke algemene ontwikkelingen we zien. Elk programma bestaat vervolgens weer uit een aantal productgroepen. Per productgroep is aangegeven wat we willen bereiken, wat we daarvoor gaan doen en wat dat kost. Hierbij zijn zoveel mogelijk streefwaarden opgenomen bij zogenaamde effect- en prestatie-indicatoren. Vanaf 2020 worden in door de gemeenteraad vast te stellen nota's, waar van toepassing, streefwaarden opgenomen. Deze streefwaarden komen terug in de programmabegroting. Voor onderwerpen waarvoor door de raad nog geen kaders zijn vastgesteld, worden streefwaarden bepaald door middel van deze programmabegroting. Met ingang van deze begroting hebben we het aantal jaren dat wordt getoond bij de indicatoren uitgebreid naar zes. Daarnaast tonen we geen referentiecijfers meer. Nieuwe indicatoren worden aangeduid met een (1).
De programmaplannen zijn financieel gebaseerd op de kaders die voortvloeien uit de Voorjaarsbrief 2024-2027. De voorstellen die zijn opgenomen in hoofdstuk 3 zijn nog niet verwerkt in de programmaplannen.
Diverse thema's zoals bijvoorbeeld duurzaamheid, food en transformatie sociaal domein spelen binnen verschillende programma's. Dit maakt dat gedeeltelijke herhaling noodzakelijk is.
In hoofdstuk 5 gaan we in op het totaal van de gemeentelijke financiën . We schetsen het financiële beeld van de gemeente voor en na de keuzes in deze programmabegroting. Verder gaan we in op de financiële positie van de gemeente, de gevolgen van de algemene uitkering van het rijk en onze investeringen, kredieten en reserves.
In hoofdstuk 6 geven we een actualisatie van het huidige begrotingsjaar 2023. Per begrotingsprogramma geven we aan voor welke posten we grote afwijkingen voorzien. In totaal gaat het dit jaar om een nadeel van ruim € 4 miljoen. Deze posten worden allemaal kort toegelicht.
In hoofdstuk 7 behandelen we een aantal onderwerpen die verder inzicht geven in onze financiële situatie in 10 paragrafen. Dit zijn belangrijke achtergronden bij deze programmabegroting. Zo gaan we bijvoorbeeld in op ons weerstandsvermogen en risico’s, de lokale heffingen en met welke partijen we verbonden zijn.